Human Behaviour: Gedrag en Organisatiedynamieken
- niveau post HBO
- duur 3 tot 6 maanden
- startdatum 08-12-2025
- locatie Sittard
“Wie de onderstroom negeert, mist de echte dynamiek. Macht zit zelden aan tafel, vaak zit het juist onder tafel.”
In een teamoverleg leek iedereen het eens over de nieuwe strategie. Geen wanklank, geen discussie. Maar ook geen actie. Dagen later bleef de uitvoering uit. De reden? Een invloedrijke collega had zijn twijfels, maar sprak die niet uit, en de rest durfde er niet tegenin te gaan. Welkom in de onderstroom van organisatiegedrag.
Wat we zien vs. wat er speelt
Binnen organisaties is er altijd een bovenstroom: wat besproken wordt in vergaderingen, wat zichtbaar is in rapportages, beslissingen en beleid. Maar de echte beweging, of stagnatie, ontstaat daaronder, in de onderstroom. Denk aan verborgen belangen, stille conflicten, informele machtsstructuren of onuitgesproken emoties. Ze zijn moeilijk te grijpen, maar uiterst bepalend voor gedrag, besluitvorming en resultaten.
Wetenschap over onderstromen
Recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (2024) onder besluitvormingsgroepen binnen bedrijven en het onderwijs laat zien hoe sterk deze onderstroom werkt.
De belangrijkste inzichten:
- Groepen worden vaak (onbewust) gestuurd door één of twee personen met informele macht.
- Als de onderstroom niet benoemd wordt, ontstaat passiviteit, uitstelgedrag of ‘schijnovereenstemming’.
Oudere, maar nog steeds relevante inzichten uit het Utrechtse proefschrift “Net het echte leven” (Van den Berg, 2009) bevestigen dit beeld. Drie commerciële teams werden langdurig gevolgd, en keer op keer bleek:
- Macht & uitsluiting bepalen wie invloed heeft.
- Angst & onzekerheid houden mensen stil.
- Dubbelzinnige communicatie maskeert onenigheid.
- Eigenbelang overheerst, vaak ten koste van het collectief.
Wat vraagt dit van jou als professional?
Onderstromen adresseren vraagt moed en methodisch inzicht. Het betekent:
- Bewustzijn creëren met reflectie, systemisch werk of teamopstellingen.
- Invloed expliciet maken: wie bepaalt, wie zwijgt, wie wordt genegeerd?
- Herkennen dat échte macht zelden via formele structuren loopt.
“Macht zit vaak onder de radar: niet in wat gezegd wordt, maar in wie gezien en gehoord wordt.”
Waarom dit ertoe doet
Of je nu werkt in een team, een klas, een projectgroep of een vereniging: de dynamiek onder tafel beïnvloedt alles wat erboven gebeurt. Door aandacht te hebben voor de onderstroom, ontwikkel je niet alleen jezelf als professional, je draagt ook bij aan sterkere samenwerking, betere besluitvorming en échte verandering.
Meer leren over deze onzichtbare maar krachtige laag in organisaties?
De opleiding Gedrag en Organisatiedynamieken biedt praktische handvatten én theoretische verdieping om met deze thema’s te leren werken. Want wie het gedrag begrijpt, begrijpt de organisatie.